Wzrost czynszów na europejskim rynku nieruchomości biurowych - raport

- W skali światowej do wzrostu czynszów przyczyniła się przede wszystkim nieznaczna poprawa sytuacji gospodarczej i ograniczona podaż nowej powierzchni – powiedział Glenn Rufrano, prezes i dyrektor generalny Cushman & Wakefield.

Według raportu ,,Office Space Across the World 2012", popyt wzrósł również na najszybciej rozwijających się rynkach. Wzrost czynszów w Moskwie o 41 proc. sprawił, że stolica Rosji stała się drugą najbardziej dynamicznie rozwijającą się lokalizacją biurową po Pekinie, w którym czynsze wzrosły o 75 proc.. Dzięki temu Moskwa awansowała z siódmego miejsca w ubiegłym roku na czwartą pozycję w tegorocznym rankingu dziesięciu najdroższych lokalizacji biurowych świata.

- W czwartym kwartale 2011 roku zawarto szereg nowych transakcji, co napawa optymizmem na przyszłość. Popyt generują firmy rosyjskie, zwłaszcza z sektora informatycznego i telekomunikacyjnego, które realizują strategiczne plany ekspansji i konsolidacji. W bieżącym roku najdroższe budynki biurowe będą się cieszyć mniejszym zainteresowaniem najemców, a firmy zagraniczne mogą odkładać w czasie decyzje o najmie powierzchni -  skomentował Mark Pollitt, Dyrektor działu biurowego Cushman & Wakefield w Moskwie.

Europa

Ubiegły rok przyniósł pozytywne zmiany na rynkach biurowych głównych miast europejskich, a w skali całego kontynentu czynsze wzrosły o 2 proc. Poza niektórymi regionami Danii państwa skandynawskie mogą pochwalić się szczególnie dobrymi wynikami. Czynsze za najlepsze powierzchnie biurowe wzdłuż ulicy Birger Jarlsgatan w Sztokholmie, która została czwartą najszybciej rozwijającą się lokalizacją w Europie, wzrosły w 2011 roku o 9,5 proc.  Wzrost czynszów o 9 proc. odnotowano również w Centralnym Obszarze Biznesu (COB) w Goeteborgu. Czynsze wzrosły także w Oslo i Helsinkach - odpowiednio o 15 proc. i 12 proc.

Miasta europejskie o najwyższym wzroście czynszów w 2011 r.

                                                                                                    Źródło: Cushman & Wakefield 2012

W Europie Zachodniej czynsze zmniejszyły się w ubiegłym roku tylko w krajach PIIGS (Portugalii, Włoszech, Irlandii, Grecji i Hiszpanii). Spadki czynszów za najlepsze powierzchnie biurowe odnotowano w Lizbonie (-3 proc.) oraz w International Financial Services Centre w Dublinie (-10 proc.). Czynsze obniżyły się również w Atenach (-14 proc.) oraz w Madrycie (-4 proc.) i Barcelonie (-5 proc.). Natomiast najmniej dotkliwy spadek czynszów odnotowano w Mediolanie (-2 proc.).

Mikołaj Kowalski-Barysznikow z biura Cushman & Wakefield w Warszawie powiedział: „Rekordowy popyt na powierzchnię biurową w Warszawie w 2011 roku (podpisano umowy na ponad 570.000 mkw.) nie wpłynął znacząco na wysokość stawek czynszowych w najlepszych lokalizacjach w centrum miasta. Średni wzrost czynszów w stołecznym COB wyniósł 6,12  proc, co daje Warszawie w tej kategorii dziesiątą pozycję wśród miast europejskich”.

Ameryka Północna i Południowa

Rio de Janeiro spadło w rankingu dziesięciu najdroższych lokalizacji biurowych świata z czwartego na ósme miejsce po spadku czynszów o 8 proc.. Obecnie najdroższym miastem obu Ameryk jest Nowy Jork. Dla Rio de Janeiro jest to duża zmiana w porównaniu z ubiegłym rokiem, gdy najwyższe czynsze w COB wzrosły o 47 proc. W skali całego kraju czynsze w najlepszych obiektach biurowych Brazylii wzrosły w 2011 r. o 13 proc. , a w Ameryce Północnej i Południowej o 3 proc.   

Mariana Mokayad Hanania, dyrektor ds. badań rynku na Amerykę Południową w firmie Cushman & Wakefield, powiedziała: „Ubiegły rok był kolejnym dobrym okresem dla rynku nieruchomości w Brazylii. Rosnący popyt przy niewystarczającej podaży spowodował wzrost czynszów wywoławczych, które w niektórych lokalizacjach osiągnęły najwyższy poziom w historii”.

                      Miasta Ameryki Północnej i Południowej o najwyższym wzroście czynszów w 2011 r.

              Źródło: Cushman & Wakefield 2012

Azja i Pacyfik

W ujęciu regionalnym, w 2011 r. największy wzrost czynszów za najlepsze powierzchnie biurowe odnotowano w regionie Azji i Pacyfiku. W skali globalnej czynsze najbardziej wzrosły w Pekinie - o 75 proc. Hongkong utrzymał pozycję najdroższej lokalizacji biurowej świata drugi rok z rzędu, natomiast Tokio uplasowało się na trzeciej pozycji.

Miasta regionu Azji i Pacyfiku o najwyższym wzroście czynszów w 2011 r.

                                                                                        Źródło: Cushman & Wakefield 2012

Barrie David z europejskiego działu badań powiedział: „Problemy gospodarcze spowolniły ożywienie, ale go nie zatrzymały. Ze względu na podaż decyzje o zmianie lokalizacji będą podejmowane częściej w drugim półroczu. W krótkiej perspektywie szybsze ożywienie możliwe jest w niektórych regionach Ameryki Północnej, natomiast podaż w miastach z dużymi węzłami komunikacyjnymi na całym świecie będzie nadal niewystarczająca”.